Dynamika występowania niżówek w rzekach górskich i wyżynnych na przykładzie Wisłoki i górnego Wieprza. Cz. 2. Zmienność wieloletnia
Authors:
- Katarzyna Baran-Gurgul,
- Krzysztof Raczyński
Abstract
The main goal of this study is to assess the long-term dynamics of low flows occurrence in catchments located in different environment conditions: mountain river: Wisłoka and its tributaries and upland river: Upper Wieprz with tributaries. Analysis of lo w flows occurrence was based on variability of basic low flow chara cteristics (durat ion time and vo lume of low flow episode) in period 1983–2013. In studied period, more low flows occurred in mounta in rivers, however the time of duration was shorter than in upland area. On uplands, more years wi thout low flow episodes were observed. For stationary of annual series analysis Shapiro–Wilk, Ljung–Box and Mann–Kendall tests with autocorrelation correction were used. About half of studie d series does not complete the terms of normal distribution. For this reason, trend studies were perfor med by using nonparametric tests. Mann–Kendal test showed descendi ng trends in almost all gauging sections located in upland region and only in one located in mounta in rivers. In half of series there was a significant, confirmed by Ljung–Box test, first rank autoco rrelation – in both duration time and volume series . It was found that in tested series, there were two types of autocorrelation funct ion. First type of function, that occurred mainly in upland area, was characterized by long-term memory, w here similar periods last for about 10–11 years. In other cases, ACF indicated a short memory of episodes and occurred in catchment s with higher flow dynamics.
- Record ID
- CUTbdd97e9dd50349528f7f6d55f1cb003d
- Publication categories
- ;
- Author
- Other language title versions
- Dynamics of low flows in mountain and upland rivers on example of Wisłoka and upper Wieprz rivers. P. 2. Multi-annual variability
- Journal series
- Woda - Środowisko - Obszary Wiejskie, ISSN 1642-8145
- Issue year
- 2017
- Vol
- 17
- No
- 1 (57)
- Pages
- 5-17
- Other elements of collation
- tab.; wykr.; Bibliografia (na s.) - 16; Oznaczenie streszczenia - Streszcz., Summ.; Numeracja w czasopiśmie - T. 17, Z. 1 (57)
- Keywords in Polish
- autokorelacja, czas trwania niżówki, deficyt niżówki, metoda Pit Under Threshold, niżówka, test Manna-Kendalla
- Keywords in English
- autocorrelation, low flow, low flow deficit, low flow duration, Mann–Kendall test, Pit Under Threshold
- Abstract in Polish
- Celem niniejszej pracy jest ocena częstości występowania niżówe k w rzekach położonych w otoczeniu środowiska przyrodniczego o różnym charakterze – w rzece górskiej, tj. Wisłoce i jej dopływach, i w rzece wyżynnej, tj. górnym Wieprzu wraz z dopływami. Analizę dynamiki pojawiania się przepływów niżówkowych wykonano na podstawie zmienności podstawowych charakterystyk niżówek (tj. czasu trwania i objętości niżówki) w wieloleciu 1983–2 013. W rozpatrywanym okresie zaobserwowano więcej niżówek w rzekach górskich niż wyżynnych, lecz były one krótsze. W rzekach wyżynnych stwierdzono więcej lat „bezniżówkowych”. Badanie stacjonarności rocznych szeregów charakterystyk niżówek wykonano z użyciem testu Shapiro–Wilka, Ljunga–Boxa i Manna–Kendalla z poprawką na autokorelację. Około połowy analizowanych szeregów nie spełniało warunku normalności. Do badania trendu wykorzystano test Manna–Kendalla. Test ten wykazał trend malejący badanych ciągów w prawie wszystkich przekrojach w rzekach wyżynnych i tylko w jednym – w rzekach górskich. W około połowie ciągów stwierdzono istotną, potwierdz oną testem Ljunga–Boxa, autokorelację rzędu pierwszego – zarówno w szeregach czasów trwania, ja k i objętości niżówek. Stwierdzono, że w badanych ciągach występują dwa typy funkcji autokorelacji. Pierwszy typ funkcji, występujący głównie w rzekach wyżynnych, cechuje się dłuższą pamięcią, okresy podobne trwają około 10–11 lat. W pozostałych przypadkach ACF wskazują na pamięć krótszą i odnoszą się do rzek o większej dynamice przepływów.
- URL
- http://www.itep.edu.pl/wydawnictwo/woda/index.php?id=zeszyt_57_2017&rr=1 Opening in a new tab
- Language
- pol (pl) Polish
- License
- Score (nominal)
- 10
- Uniform Resource Identifier
- https://cris.pk.edu.pl/info/article/CUTbdd97e9dd50349528f7f6d55f1cb003d/
- URN
urn:pkr-prod:CUTbdd97e9dd50349528f7f6d55f1cb003d
* presented citation count is obtained through Internet information analysis, and it is close to the number calculated by the Publish or PerishOpening in a new tab system.